Menüyü Kapat
    En Son Yazılarımız

    Narsist Ne Demek? Narsistik Kişilik Bozukluğu ve Belirtileri

    01/09/2025

    Uyuz Belirtileri Nelerdir? Gece Kaşıntısı ve Deri Döküntülerini Tanıma Rehberi

    01/09/2025

    İshale Ne İyi Gelir? Evde Hızlı ve Güvenli Çözüm Yöntemleri

    01/09/2025

    Mide Ağrısına Ne İyi Gelir? Evde Uygulanabilecek Hızlı ve Etkili Yöntemler

    01/09/2025

    Hamilelik Belirtileri Nelerdir? En Erken ve Kesin İşaretler (Güncel Rehber)

    31/08/2025
    Doktor Bilgi MerkeziDoktor Bilgi Merkezi
    • Sponsor Ol
    • Ana Sayfa
    • Güncel Sağlık Haberleri
    • Hastalıklar ve Tedaviler
      • Estetik ve Güzellik
        • Estetik Olan Ünlüler
        • Estetik ve Güzellik
        • Obezite Cerrahisi
      • Kanser ve Tümörler
        • Kanser Türleri
        • Beyin Kanseri
        • Akciğer Kanseri
        • Bağırsak Kanseri
        • Pankreas Kanseri
        • Rahim Kanseri
    • Uzmanlık Alanları
      • Estetik, Rekonstrüktif ve Plastik Cerrahi
      • Genel Cerrahi
    • İletişim
    Doktor Bilgi MerkeziDoktor Bilgi Merkezi
    Anasayfa»Estetik ve Güzellik»Estetik Ameliyat Sonrası Beslenme: Hızlı İyileşme İçin Ne Yemeli, Ne Yememeli?
    Estetik ve Güzellik

    Estetik Ameliyat Sonrası Beslenme: Hızlı İyileşme İçin Ne Yemeli, Ne Yememeli?

    Ameliyatınız bitti, peki şimdi? Daha az ödem, daha hızlı yara iyileşmesi ve daha iyi sonuçlar için mutfakta yapmanız gerekenleri adım adım öğrenin.
    Prof. Dr. Metin Kerem UsluYazar Prof. Dr. Metin Kerem Uslu25/06/2025Yorum yapılmamış8 dakikalık okuma
    Facebook Twitter Pinterest LinkedIn Tumblr Reddit WhatsApp E-posta
    Estetik ameliyat sonrası sağlıklı beslenme ve diyet önerileri görseli
    Paylaş
    Facebook Twitter LinkedIn Pinterest WhatsApp E-posta

    İçindekiler

    Toggle
    • Estetik Ameliyat Sonrası Beslenme: Hızlı İyileşme İçin Ne Yemeli, Ne Yememeli?
      • İçindekiler
      • Giriş: Cerrahın İşi Bitti, Şimdi Söz Sizde!
      • Vücudunuz Bir İnşaat Alanı: Ameliyat Sonrası Beslenme Neden Bu Kadar Önemli?
      • Hızlı İyileşmenin Temel Taşları: 4 Ana Besin Grubu
        • 1. Protein: Doku Onarımının ve Kollajenin Mimarı
        • 2. Vitamin ve Mineraller: İyileşme Sürecinin Süper Kahramanları
        • 3. Sağlıklı Yağlar ve Antioksidanlar: Enflamasyonla Savaşçılar
        • 4. Sıvı Tüketimi (Hidrasyon): Sistemin Yakıtı ve Temizleyicisi
      • ✅ NE YEMELİ? İyileşmeyi Hızlandıran Besinler Listesi
      • ❌ NE YEMEMELİ? İyileşmeyi Yavaşlatan ve Risk Yaratan Gıdalar
      • İyileşme Zaman Tüneli: Dönemlere Göre Beslenme Stratejileri
        • İlk 24-48 Saat: Sıvı ve Yumuşak Gıdalar
        • İlk Hafta: Kabızlığı Önleme ve Proteini Artırma
        • 2. Hafta ve Sonrası: Güçlenerek Normale Dönüş
      • Takviyeler ve Bitki Çayları: Hangisi Dost, Hangisi Düşman?
      • Sonuç: Çatalınızdaki Güçle İyileşmenizi Kontrol Edin
      • Konu Hakkında Sıkça Sorulan Sorular (S.S.S.)
      • Referanslar

    Estetik Ameliyat Sonrası Beslenme: Hızlı İyileşme İçin Ne Yemeli, Ne Yememeli?

    İçindekiler

    • Giriş: Cerrahın İşi Bitti, Şimdi Söz Sizde!
    • Vücudunuz Bir İnşaat Alanı: Ameliyat Sonrası Beslenme Neden Bu Kadar Önemli?
    • Hızlı İyileşmenin Temel Taşları: 4 Ana Besin Grubu
      • 1. Protein: Doku Onarımının ve Kollajenin Mimarı
      • 2. Vitamin ve Mineraller: İyileşme Sürecinin Süper Kahramanları
      • 3. Sağlıklı Yağlar ve Antioksidanlar: Enflamasyonla Savaşçılar
      • 4. Sıvı Tüketimi (Hidrasyon): Sistemin Yakıtı ve Temizleyicisi
    • ✅ NE YEMELİ? İyileşmeyi Hızlandıran Besinler Listesi
    • ❌ NE YEMEMELİ? İyileşmeyi Yavaşlatan ve Risk Yaratan Gıdalar
    • İyileşme Zaman Tüneli: Dönemlere Göre Beslenme Stratejileri
      • İlk 24-48 Saat: Sindirimi Kolay Başlangıç
      • İlk Hafta: Kabızlığı Önleme ve Proteini Artırma
      • 2. Hafta ve Sonrası: Güçlenerek Normale Dönüş
    • Takviyeler ve Bitki Çayları: Hangisi Dost, Hangisi Düşman?
    • Sonuç: Çatalınızdaki Güçle İyileşmenizi Kontrol Edin
    • Konu Hakkında Sıkça Sorulan Sorular (S.S.S.)
    • Referanslar

    Giriş: Cerrahın İşi Bitti, Şimdi Söz Sizde!

    Hayalini kurduğunuz estetik operasyonu başarıyla atlattınız. Cerrahınız, yeteneği ve tecrübesiyle arzuladığınız değişimi gerçekleştirmek için ilk adımı attı. Ancak bu yolculuğun sadece yarısı. Ameliyatın başarısı ne kadar cerrahınıza bağlıysa, iyileşme sürecinin hızı, konforu ve nihai sonucun kalitesi de bir o kadar size bağlıdır. Bu noktada, elinizdeki en güçlü araçlardan biri de beslenmenizdir. Peki, bu kritik dönemde vücudunuza en iyi yakıtı nasıl sağlarsınız? İşte en çok merak edilen o soru: Estetik Ameliyat Sonrası Beslenme: Hızlı İyileşme İçin Ne Yemeli, Ne Yememeli?

    Çoğu hasta ameliyat sonrası dinlenmeye odaklanırken, beslenmenin gücünü göz ardı edebilir. Oysa doğru gıdalarla vücudunuzu desteklemek, daha az şişlik (ödem), daha hızlı kapanan yaralar, daha az enfeksiyon riski ve hatta daha belirsiz yara izleri anlamına gelebilir. Bu rehber, sizi bir beslenme uzmanı gibi bilgilendirerek, iyileşme sürecinizi hızlandıracak ve operasyona yaptığınız yatırımın karşılığını en iyi şekilde almanızı sağlayacak bilimsel temellere dayalı bir yol haritası sunmak için hazırlandı.


    Vücudunuz Bir İnşaat Alanı: Ameliyat Sonrası Beslenme Neden Bu Kadar Önemli?

    Ameliyat sonrası vücudunuzu, büyük bir deprem sonrası yeniden inşa edilen bir şehir gibi düşünün. Vücudunuz, anestezi ve cerrahi travmanın stresiyle başa çıkmaya çalışırken, aynı zamanda hasar gören dokuları onarmak ve yeni yapılar inşa etmek için yoğun bir çaba sarf eder. Bu “inşaat” süreci, muazzam bir enerji ve doğru “yapı malzemeleri” gerektirir. İşte bu malzemeler, tükettiğiniz gıdalardan gelir.

    Doğru beslenme ile:

    • Yara İyileşmesini Hızlandırırsınız: Vücuda doku onarımı için gerekli protein ve vitaminleri sağlarsınız.
    • Enfeksiyon Riskini Azaltırsınız: Bağışıklık sisteminizi güçlü tutarsınız.
    • Ödem ve Şişliği Kontrol Edersiniz: Vücuttaki enflamasyonu (yangı) azaltırsınız.
    • Enerji Seviyenizi Yükseltirsiniz: İyileşme sürecinin getirdiği yorgunlukla daha iyi başa çıkarsınız.
    • Kabızlık Gibi Yan Etkileri Önlersiniz: Anestezi ve ağrı kesicilerin yaygın bir yan etkisi olan kabızlığı engellersiniz.

    Hızlı İyileşmenin Temel Taşları: 4 Ana Besin Grubu

    İyileşme diyetiniz, bu dört temel üzerine kurulmalıdır:

    1. Protein: Doku Onarımının ve Kollajenin Mimarı

    Proteinler, vücudun temel yapı taşlarıdır. Özellikle ameliyat sonrası, hasarlı dokuların onarılması, yeni hücrelerin üretilmesi ve yara iyileşmesinin temelini oluşturan kollajen sentezi için hayati öneme sahiptirler. Yetersiz protein alımı, yara iyileşmesinin gecikmesine ve enfeksiyon riskinin artmasına neden olabilir.

    2. Vitamin ve Mineraller: İyileşme Sürecinin Süper Kahramanları

    Eğer proteinler inşaatın tuğlaları ise, vitamin ve mineraller de o inşaatın sorunsuz yürümesini sağlayan usta işçiler ve mühendislerdir.

    • C Vitamini: Kollajen üretimi için olmazsa olmazdır. Güçlü bir antioksidan olarak hücreleri stresten korur.
    • A Vitamini: Bağışıklık fonksiyonlarını destekler ve yeni hücre üretiminde rol oynar.
    • Çinko: Protein sentezi ve hücre bölünmesi için gereklidir, bu da onu yara iyileşmesinde kilit bir mineral yapar.

    3. Sağlıklı Yağlar ve Antioksidanlar: Enflamasyonla Savaşçılar

    Ameliyat, vücutta doğal bir enflamasyon yanıtı başlatır. Bu, iyileşmenin bir parçasıdır ancak aşırı enflamasyon ağrı ve şişliği artırır. Omega-3 gibi sağlıklı yağlar ve antioksidan bakımından zengin gıdalar, bu enflamatuar süreci dengelemeye yardımcı olur.

    4. Sıvı Tüketimi (Hidrasyon): Sistemin Yakıtı ve Temizleyicisi

    Yeterli su içmek, besinlerin dokulara taşınması, toksinlerin ve anestezi kalıntılarının vücuttan atılması, kan dolaşımının düzenlenmesi ve kabızlığın önlenmesi için kritiktir. Dehidrasyon, iyileşmeyi yavaşlatan en büyük düşmanlardan biridir.

    Ameliyat sonrası iyileşme sürecinde beslenme planı görseli

    ✅ NE YEMELİ? İyileşmeyi Hızlandıran Besinler Listesi

    Mutfak dolaplarınızı ve buzdolabınızı bu iyileşme dostu gıdalarla doldurun:

    • Kaliteli Protein Kaynakları: Yağsız tavuk ve hindi göğsü, balık (özellikle somon gibi Omega-3 zengini olanlar), yumurta, yoğurt, kefir, mercimek, nohut, fasulye, tofu.
    • C Vitamini Depoları: Portakal, mandalina, kivi, çilek, kırmızı biber, brokoli, maydanoz, domates.
    • A Vitamini ve Beta-karoten Zengini Gıdalar: Havuç, tatlı patates, ıspanak, lahana gibi koyu yeşil yapraklı sebzeler, bal kabağı.
    • Çinko Kaynakları: Kırmızı et (yağsız), kabak çekirdeği, deniz ürünleri, tam tahıllar.
    • Sağlıklı Yağlar: Avokado, zeytinyağı, ceviz, badem, chia tohumu.
    • Antioksidan Gücü: Yaban mersini, böğürtlen gibi kırmızı/mor meyveler, zerdeçal, zencefil, yeşil çay.
    • Lifli Gıdalar (Kabızlık İçin): Yulaf ezmesi, tam buğday ekmeği, kuru erik, armut, elma, keten tohumu.
    • Ödem Atmaya Yardımcılar: Ananas (içerdiği bromelain enzimi sayesinde), salatalık, su.

    ❌ NE YEMEMELİ? İyileşmeyi Yavaşlatan ve Risk Yaratan Gıdalar

    İyileşme sürecinde bu gıdalardan uzak durmak, en az doğru gıdaları yemek kadar önemlidir:

    • İşlenmiş ve Paketli Gıdalar: Yüksek oranda şeker, tuz ve sağlıksız yağ içerirler. Vücutta enflamasyonu artırırlar.
    • Aşırı Tuzlu Yiyecekler: Tuz, vücudun su tutmasına ve ödemin artmasına neden olur. Hazır çorbalar, cipsler, turşular, işlenmiş et ürünleri (salam, sucuk) gibi gıdalardan kaçının.
    • Şekerli Gıdalar ve İçecekler: Şeker, bağışıklık sistemini baskılayabilir ve enflamasyonu tetikleyebilir. Şekerli meşrubatlar, hamur işleri, tatlılar ve şuruplardan uzak durun.
    • Alkol: Vücudu susuz bırakır (dehidrasyon), kan damarlarını genişleterek şişliği ve kanama riskini artırabilir ve ilaçlarla tehlikeli etkileşimlere girebilir. Ameliyat sonrası en az 2-3 hafta kesinlikle tüketilmemelidir.
    • Aşırı Kafein: Dehidrasyona neden olabilir. Tüketimi sınırlamakta fayda var.

    İyileşme Zaman Tüneli: Dönemlere Göre Beslenme Stratejileri

    İhtiyaçlarınız iyileşme sürecinde değişiklik gösterecektir.

    İlk 24-48 Saat: Sıvı ve Yumuşak Gıdalar

    Anestezinin etkisiyle iştahınız olmayabilir ve mideniz hassas olabilir. Bu dönemde sindirimi kolay gıdalara odaklanın: Su, kemik suyu, şekersiz komposto, berrak çorbalar, yoğurt, elma püresi gibi.

    İlk Hafta: Kabızlığı Önleme ve Proteini Artırma

    Ağrı kesicilerin neden olabileceği kabızlıkla savaşmak için bol su ve lifli gıdalar tüketin. Vücudun onarım moduna geçtiği bu dönemde protein alımını artırın. Haşlanmış tavuk, balık, çırpılmış yumurta, protein shakeler iyi seçeneklerdir.

    2. Hafta ve Sonrası: Güçlenerek Normale Dönüş

    Enerjiniz ve iştahınız yerine geldikçe, yukarıda listelenen “Ne Yemeli?” bölümündeki çeşitli ve dengeli beslenme düzenine geçebilirsiniz. Vücudunuzu dinleyin ve kendinizi zorlamayın.

    “Ameliyat sonrası beslenme, kısa süreli bir diyet değil, iyileşme sürecini doğrudan etkileyen bir tedavi protokolüdür.”Uzman Diyetisyen

    Takviyeler ve Bitki Çayları: Hangisi Dost, Hangisi Düşman?

    Bu konuda çok dikkatli olmak gerekir. Doktorunuza danışmadan ASLA herhangi bir takviye veya bitkisel ürün kullanmayın.

    • Potansiyel Dostlar (Doktor Onayıyla):
      • Bromelain ve Arnica: Morluk ve ödemi azaltmaya yardımcı olabildiklerine dair çalışmalar vardır.
      • Probiyotikler: Antibiyotik kullanımı sonrası bağırsak florasını düzenlemeye yardımcı olabilir.
    • Potansiyel Düşmanlar (Ameliyattan Önce ve Sonra Kaçınılması Gerekenler):
      • Kan Sulandırıcı Etkisi Olanlar: Balık yağı (Omega-3), E vitamini, Ginko Biloba, Ginseng, Sarımsak tabletleri. Bu takviyeler kanamayı artırabilir.
      • Bazı Bitki Çayları: Yeşil çay (aşırı tüketimde), ekinezya, ginseng gibi çaylar kanama riskini artırabilir veya anestezi ile etkileşime girebilir.

    Sonuç: Çatalınızdaki Güçle İyileşmenizi Kontrol Edin

    Estetik Ameliyat Sonrası Beslenme: Hızlı İyileşme İçin Ne Yemeli, Ne Yememeli? sorusunun cevabı, aslında iyileşme sürecinin kontrolünü elinize almanız için bir anahtardır. Cerrahınız operasyonu mükemmel bir şekilde tamamlamış olabilir, ancak masadan kalktığınız andan itibaren vücudunuzun en iyi şekilde toparlanması için ona doğru yakıtı sağlamak sizin sorumluluğunuzdadır. Bol protein, rengarenk sebze ve meyveler, sağlıklı yağlar ve bol su içeren bir beslenme düzeni; daha az ağrı, daha az şişlik, daha düşük komplikasyon riski ve nihayetinde yaptırdığınız estetik işlemin sonuçlarından maksimum memnuniyet duymanız anlamına gelir. Unutmayın, çatalınıza aldığınız her lokma, iyileşme yolculuğunuzda attığınız bir adımdır. Bu gücü akıllıca kullanarak, kendinize en iyi bakımı sunun.


    Konu Hakkında Sıkça Sorulan Sorular (S.S.S.)

    1. Ameliyat sonrası iştahım hiç yok, ne yapmalıyım? Bu çok normal bir durumdur. Kendinizi zorlamayın. Küçük ve sık öğünlere odaklanın. Besleyici değeri yüksek sıvılar (kemik suyu, protein shake, taze sıkılmış sebze suları) bu dönemde hayat kurtarıcı olabilir.
    2. Ananas suyu ödemi gerçekten azaltır mı? Ananas, bromelain adı verilen bir enzim içerir. Bromelain’in anti-enflamatuar özellikleri vardır ve ödem ile morlukların daha hızlı azalmasına yardımcı olabileceğine dair bilimsel kanıtlar mevcuttur. Taze ananas veya %100 ananas suyu tüketmek faydalı olabilir.
    3. Ameliyat sonrası kabızlık için ne yapabilirim? Bol su için (günde en az 2-2.5 litre). Kuru erik, armut, yulaf gibi lifli gıdalar tüketin. Doktorunuzun izin verdiği ölçüde kısa yürüyüşler yapın. Sorun devam ederse, doktorunuza danışarak hafif bir laksatif kullanabilirsiniz.
    4. Kahve veya çay içebilir miyim? Aşırı kafein vücudu susuz bırakabilir. İlk birkaç gün kaçınmak veya çok sınırlı tüketmek en iyisidir. Sonrasında ise günde 1-2 fincanı geçmemeye özen gösterin ve içtiğiniz her fincan kahve/çay için ekstra bir bardak su için.
    5. Ne kadar süre bu özel beslenme düzenine devam etmeliyim? En kritik dönem ilk 2-4 haftadır. Ancak sağlıklı ve dengeli beslenme alışkanlıklarını uzun vadede sürdürmek, hem genel sağlığınız hem de estetik operasyon sonuçlarınızın kalıcılığı için en iyisidir.

    Referanslar

    1. American Society of Plastic Surgeons (ASPS). (2025). Diet and exercise after plastic surgery. Alınan yer: https://www.plasticsurgery.org/news/blog/diet-and-exercise-after-plastic-surgery
    2. MacKay, D., & Miller, A. L. (2003). Nutritional Support for Wound Healing. Alternative Medicine Review, 8(4), 359-377.
    3. Demling, R. H. (2009). Nutrition, anabolism, and the wound healing process: an overview. Eplasty, 9, e9.

    Diğer Yazılar Öne Çıkan
    Avatar photo
    Prof. Dr. Metin Kerem Uslu

    Ben Prof. Dr. Metin Kerem Uslu. 2003 yılında Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun oldum. Uzun yıllardır tıp alanında çalışıyorum ve bu süreçte edindiğim bilgileri paylaşmayı önemsiyorum. Sağlıkla ilgili yazılarımda, anlaşılır ve faydalı bilgiler sunmaya çalışıyorum.

    İlgili Yazılar

    Narsist Ne Demek? Narsistik Kişilik Bozukluğu ve Belirtileri

    01/09/2025

    Uyuz Belirtileri Nelerdir? Gece Kaşıntısı ve Deri Döküntülerini Tanıma Rehberi

    01/09/2025

    İshale Ne İyi Gelir? Evde Hızlı ve Güvenli Çözüm Yöntemleri

    01/09/2025
    Yorum Yap Yanıtlamayı İptal Et

    GÖZ ATMAYI UNUTMA
    Güncel Sağlık Haberleri

    Narsist Ne Demek? Narsistik Kişilik Bozukluğu ve Belirtileri

    Yazar Prof. Dr. Metin Kerem Uslu01/09/20250 Güncel Sağlık Haberleri 7 dakikalık okuma

    Narsist kime denir? Narsistik kişilik bozukluğu bir hastalık mıdır? Empati yoksunluğu, eleştiriye gelememe gibi en yaygın narsist belirtileri ve başa çıkma yolları.

    Uyuz Belirtileri Nelerdir? Gece Kaşıntısı ve Deri Döküntülerini Tanıma Rehberi

    01/09/2025

    İshale Ne İyi Gelir? Evde Hızlı ve Güvenli Çözüm Yöntemleri

    01/09/2025

    Mide Ağrısına Ne İyi Gelir? Evde Uygulanabilecek Hızlı ve Etkili Yöntemler

    01/09/2025
    BİZİM SEÇTİKLERİMİZ

    Narsist Ne Demek? Narsistik Kişilik Bozukluğu ve Belirtileri

    01/09/2025

    Uyuz Belirtileri Nelerdir? Gece Kaşıntısı ve Deri Döküntülerini Tanıma Rehberi

    01/09/2025

    İshale Ne İyi Gelir? Evde Hızlı ve Güvenli Çözüm Yöntemleri

    01/09/2025

    Mide Ağrısına Ne İyi Gelir? Evde Uygulanabilecek Hızlı ve Etkili Yöntemler

    01/09/2025
    Türkiye'nin en iyi pankreas, karaciğer, mide, bağırsak ve safra kanseri ameliyatları yapan doktor.
    Türkiye'nin en iyi pankreas doktoru. Pankreas kanseri doktoru: Prof. Dr. Oğuzhan Karatepe
    Hakkımızda
    Hakkımızda

    DoktorBilgiMerkezi, doktorlar, ameliyatlar, estetik ve kanser tedavileri gibi sağlık alanlarında güvenilir, profesyonel ve güncel bilgiye ulaşmak isteyenler için öncü bir kaynaktır.

    Bizim Seçtiklerimiz

    Narsist Ne Demek? Narsistik Kişilik Bozukluğu ve Belirtileri

    01/09/2025

    Uyuz Belirtileri Nelerdir? Gece Kaşıntısı ve Deri Döküntülerini Tanıma Rehberi

    01/09/2025

    İshale Ne İyi Gelir? Evde Hızlı ve Güvenli Çözüm Yöntemleri

    01/09/2025
    Son Yazılar
    • Narsist Ne Demek? Narsistik Kişilik Bozukluğu ve Belirtileri
    • Uyuz Belirtileri Nelerdir? Gece Kaşıntısı ve Deri Döküntülerini Tanıma Rehberi
    • İshale Ne İyi Gelir? Evde Hızlı ve Güvenli Çözüm Yöntemleri
    • Mide Ağrısına Ne İyi Gelir? Evde Uygulanabilecek Hızlı ve Etkili Yöntemler
    • Hamilelik Belirtileri Nelerdir? En Erken ve Kesin İşaretler (Güncel Rehber)
    • Ana Sayfa
    • Kanser Türleri
    • Estetik ve Güzellik
    • Gizlilik Sözleşmesi
    • İletişim
    • Aminer
    • About Me
    • Linktree
    • Behance
    • Gravatar
    • Dribbble
    • Ted
    • Vimeo
    • KickStarter
    • 500px
    • Github
    • Blogger
    • WordPress
    • Caykara
    • 1000kitap
    • Trustpilot
    • Twitch
    • Flickr
    • Independent
    • Independent
    • Aminer
    • Dzone
    • Minds
    • Tumblr
    • Substack
    • Medium
    • Pinterest
    • Scholar
    • Devianart
    • Giphy
    • DH
    • frmtr
    • Wikipedia
    • İyinet
    • Myspace
    • Technopat
    • Wiki Karaciğer Kanseri
    • Researchgate
    • ResearchGate Link
    © 2025 DoktorBilgiMerkezi.com - Tüm hakları saklıdır

    Aramak için yukarı yazıp Enter tuşuna basın. İptal için Esc tuşuna basın.